راهکارهای صحیح به یاد آوری

ابتدا بیان کنیم که به یاد دوران ابتدایی خود برای حفظ قرآن افتاده و احساس آن زمان خود را در شما حس می کنم. این حالت یک حالت بسیار طبیعی بوده و انسان زمانی که موفق به حفظ یک جزء قرآن می شود با نگاه به آینده با خود می گوید راه طولانی باقی مانده و حفظ ۲۹ جز دیگر می تواند دشوار باشد. شاید بسیاری از حافظان در ابتدا این حس را می کنند که یک کار نشدنی پیش رو خواهند داشت. با این حال با نظم کاری و پشتکار و همچنین انتخاب یک روش صحیح موضوع حفظ قرآن، کاملا امری شدنی محسوب می شود و انشاالله این اتفاق مبارک را تجربه خواهید کرد.
امروز می‌ خواهیم بیان کنیم چنانچه در اثنای تکرار خود دچار فراموشی لحظه ای شدید یعنی زمانی که ذهن شما پاک شده و ادامه آیات برای شما امکان پذیر نباشد، می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. توجه داشته باشید که پیشگیری از این مشکل امکان پذیر خواهد بود. به هر حال این مشکل برای هر حافظ پیش خواهد آمد. یعنی در هنگام تلاوت ممکن است ادامه آیات برای شما و یا ابتدای آن برای شما مشکوک باشد. در هنگام مواجهه با این مشکل بدترین روش انتخاب می توسط شما می‌تواند تقلب باشد. یعنی با باز کردن قرآن سعی دارد رفع این مشکل داشته باشید. این عمل موجب می شود که علاوه بر تنبل شدن ذهن به ذهن خود تقلب رسانده و یک رشوه به آن خواهید داد.
ما برای رفع این مشکل سه توصیه برای شما خواهیم داشت. انجام این روش ها و نکات به صورت مرحله به مرحله توسط شما به خوبی موجب رفع این مشکل خواهد شد. توجه داشته باشید که نباید تکرار کرده و یا من و من یا به اصطلاح تکرار در تکرار انجام دهید. انجام روش تکرار در تکرار یا از کسی پرسیدن به عنوان روشی نامناسب باید کنار گذاشته شوند.
به هنگام مواجهه با مشکل و فراموشی بهترین ابزار برای شما کشیدن ترمز دستی خواهد بود. یعنی شما با کشیدن ترمز لب خود را بسته و به هیچ عنوان چیزی نخوانید. در این حالت سکوت کرده و ۵ یا ۷ ثانیه و یا در مواردی خاص حداکثر تا ۱۰ ثانیه سعی کنید فکر کنید. روی آوا و یا نوا یا مفهومی که در نیم خط یا یک خط آخر مشغول به خواندن آن بودید در ذهن خود فکر کنید و نه در کلام، چرا که کلام گاهی قادر به یاد آوری نبوده و موجب ایجاد دست انداز خواهد شد. ما برای اینکه به یاد آورده و بخواهیم بخوانیم و به یادآوری ممکن است ذهن ما را به هم بریزد. بنابراین اولین توصیه ما سکوت کردن، تمرکز گرفتن و و فکر کردن به آنچه که مشغول به خواندن آن بودیم خواهد بود.
پس هنگامی که به چیزی شبهه ناک رسیدید اولین عمل توسط شما سکوت خواهد بود. فکر می ‌کنید و با تلاش کردن مفاهیم و تصاویر و توالی، آیات را به لحاظ سلسله آوایی در ذهن خود بیاورید. چنانچه با انجام این روش به مراد خود رسیدید که معمولاً اتفاق می ‌افتد که بهتر است. ولی چنانچه با این روش آیه مورد نظر به ذهن شما نیامد باز هم اقدام به تقلب نکنید. به هیچ عنوان تصور نکنید که می توانید سریعاً به قرآن چشم دوخته و آیه مورد نظر را به یاد بیاورید. این عمل موجب می ‌شود که حافظه شما ضعیف به بار آمده و عضلات حافظه شما ضعیف تر خواهد شد. پس در این زمانی شما حق مراجعه تصویری به قرآن نخواهید داشت. خوب حال بر می گردیم و از یک علامت وقف قبلی یعنی نیم سطر یا یک سطر قبل شروع به دوباره خواندن می کنیم. وقتی که دوباره مشغول به خواندن شدید باید یک چیزی را فراموش کنید. حال سوال پیش می آید که چه چیزی را باید فراموش کنید.
پاسخ سوال این است که خود فراموش شدن ادامه آیه را باید فراموش کنید. یعنی اینکه بخواهید به علامت وقف قبلی برگشته ولی ذهن خود را درگیر آیه فراموش شده نگه دارید شما تنها وقت خود را تلف می کنید. یعنی ذهن شما همراهتان به ابتدای مطلب بر نگشته و در فراموشی انتهایی کرده است. پس اینکه شما ادامه آیه را فراموش کرده اید را کاملاً باید رها کنید. کاملاً ریلکس بوده و خود را فارغ از حالت فراموشی قرار دهید. حال برمی گردید و از ابتدای آیه و از علامت وقف قبل مجددا اقدام به خواندن نمایید. این توالی و خواندن مجدد آیات به احتمال ۸۰ درصد به شما کمک می کند تا آیه فراموش شده و ادامه آیه را به یاد بیاورید.
توجه کنید که لازمه این کار این است که شما لحظه قفل شدن ذهن را فراموش کنید. چنانچه با احتمال کم و حدود ۲۰ درصد شما در انجام این روش نیز نتوانستید ادامه آیه را به یاد بیاورید این بدان معناست که شما در این نقطه یک ترک و ضعف ذاتی خواهید داشت و شاید از آن باخبر نباشید. پس در این لحظه لازم است شما کار سوم را انجام دهید.
اولاً به ذهن خود فشار نیاورده و سریعاً به قرآن نگاه کنید. توجه داشته باشید که نگاه شما دزدکی نبوده و سریعاً به ادامه خواندن از حفظ نپردازید. باید قطعه فراموش شده را در ذهن خود جوش دهید. چند ثانیه به صفحه و سطر مورد نظر نگاه کرده و به ذهن خود آموزش کامل دهید. هم به لحاظ تصویری و هم به لحاظ مفهومی قطعه مورد نظر را در ذهن خود قفل کنید. حال از چند کلمه قبل شروع به خواندن آیه نمایید. پس سه مرحله ای که برای شما عنوان کردیم یعنی سکوت و تمرکز برگشتن به وقف قبلی و خواندن و حفظ مجدد تصویری و مفهومی قطعه مورد نظر را همواره مد نظر قرار دهید.
انشالله که پیروز باشید