آموزش حفظ تصویری قرآن کریم

در همان ابتدای مسیر حفظ، قرآن‌آموز به دنبال راهی است که بتواند حفظی شیرین، آسان و ماندگار را در مدت زمان کوتاه تجربه کند. متأسفانه بسیاری از روش های حفظی که می‌شناسیم سنگین، کسل‌کننده و طولانی مدت هستند و این باعث خستگی حافظ در میانه راه می‌شود. در دوره حفظ تصویری به دلیل شیرین بودن مراحل حفظ و وجود یک ساختار صحیح و اصولی که حاصل سال ها تجربه در زمینه آموزش حفظ قرآن کریم است، قرآن آموز حفظی ماندگار را تجربه خواهد کرد.

از جمله مراحل حفظ قرآن شناخت اصول جانبی اما ضروری است که رعایت آن ها  باعث ارتقاء کیفیت حفظ، لذت بردن از مسیر حفظ و جلوگیری از سردرگمی در مسیر حفظ می‌شود. از جمله مراحل می‌توان به موارد زیر اشاره‌کرد:

همان طور که گفته‌شد در ابتدای جلسات دوره سعی شده‌است مطالب عمومی و دارای اهمیت که از لزومات اولیه حفظ هستند  به قرآن‌آموزان آموزش داده شود تا از سردرگمی های احتمالی در همان ابتدا جلوگیری شود و به بسیاری از سوالات مخاطبان پاسخ داده شود. از جمله این نکات مهم آموزش  پیش‌مطالعه اصولی است.

از جمله دغدغه‌های ابتدایی حافظان نداشتن شناخت درست از حافظه خود و درنتیجه کمبود اعتمادبه‌نفس نسبت به حافظه و رسیدن به جملاتی مانند من نمی‌توانم، من قوی نیستم، حافظه من ضعیف است و از این دست موارد است. در طی دوره و با آموزش روش های شناخت حافظه و تقویت آن این افکار مزاحم رفع خواهد شد.

از جمله موارد مهم که در انجام درست هرکاری همیشه مورد تأکید است، داشتن تمرکز کافی  برای انجام صحیح آن کار است. تقویت تمرکز در حفظ قرآن یکی از موارد تخصصی و مهم است که در سلسله جلسات مختلف و با روشی خاص آموزش داده می‌شود.

یادگیری مفاهیم آیات در واقع یکی از راه های جلوگیری از فراموشی و اشتباه در به یادآوری آن‌ها است. و در مقابل درک مفاهیم آیات موجب شناخت درست قرآن و سهل انگاری در حفظ صحیح کلمات پایانی آیات باعث ایجاد سردرگمی و اشتباهات بسیاری می‌شود. همواره بین کلمات پایانی و مفهوم آیات ارتباط  تفسیری وجود دارد.

محفوظات در واقع همان آیات حفظ شده‌اند. وظیفه حافظ حفظ و نگهداری این آیات در ذهن و جلوگیری از فراموشی آن‌ها است. روش های تخصصی و اصولی جهت مرور و تکرار محفوظات وجود دارد که در طول دوره به آموزش این موارد به صورت جامع و کامل پرداخته‌ایم. تثبیت آیات موجب بالارفتن اعتماد به نفس و ثبت بدون عیب و نقص آن‌ها در ذهن می‌شود.

دسته بندی و نظم بخشیدن در انجام تمام امور باعث ایجاد یک نظام مشخص و جلوگیری از پراکندگی‌های احتمالی می‌شود. فهم معانی و مفهوم قرآن به دلیل پیچیدگی و گستردگی مفاهیم به سادگی میسر نیست. از این رو به دسته بندی آیات با یک نظام مشخص می‌پردازیم.

یکی از مواردی که حافظان در طول دوران حفظ خود با آن مواجه خواهند بود، شرکت در جلسات و مسابقات قرآنی است و حضور در این محافل به معنی پاسخ به سوالات قرآنی خواهد بود. از جمله مواردی که معمولا موجب اشتباه حافظان در هنگام پاسخ‌دهی به سوالات می‌شود استرس و اضطراب در پیدا کردن جای صحیح آیات درذهن است. برای رفع این مشکل که در بین حافظان بسیار شایع است در سلسله جلساتی مهارت های مسیریابی و نقشه یابی صحیح را به قرآن آموزان آموزش می‌دهیم.

واردات ذهنی در ابتدا در حافظه کوتاه مدت ما جای می‌گیرند و چنانچه قواعد اصولی ارسال و ثبت آنها در حافظه بلندمدت اجرا نگردد، فراموش خواهد شد. برای انتقال آیات از حافظه کوتاه‌مدت به بلندمدت و تثبیت آن در ذهن باید یک سلسله مراتب رعایت شود و این کار باید به مرور و با تقویت حافظه انجام گیرد.

محفوظات از سه طریق وارد ذهن انسان و در آن ذخیره می‌شوند. از طریق چشم که همان حافظه دیداری است. حافظه شنیداری یا آوایی که مربوط به چیزهایی‌است که می‌شنویم و در نهایت حافظه ادراکی که مربوط به چیزهایی‌است که درک می‌کنیم و می‌فهمیم. آن‌چه که برای حفظ قرآن نیاز داریم تقویت این سه حافظه و یادگیری نحوه تعامل انها با یکدیگر و استفاده بهینه از آن‌‌ها است که در این دوره به صورت حرفه‌ای به قرآن‌آموز آموزش داده می‌شود.

آنچه که کاملا واضح و شفاف در ذهن انسان باقی می‌ماند در واقع همان مطالبی است که توسط چشم انسان در حافظه حک شده است. انسان معمولا بعد از مدتی صدا را فراموش می‌کند اما مدت ماندگاری تصاویر بسیار بالاتر است. چنانچه این تصاویر هر چند مدت در حافظه تقویت شوند باعث تثبیت آن‌ها خواهد شد. حفظ تصویری آیات در واقع بر پایه همین تعریف بنا شده است که در طول جلسات به‌صورت تخصصی آموزش داده خواهدشد.

در پایان حفظ هر سوره علاوه بر احساس خشنودی، نگرانی از فراموشی آیات حفظ‌شده در درازمدت وجود دارد و این استرس و اضطراب موجب کاهش تمرکز در حفظ آیات و سوره‌های بعد و ایجاد وسواس و شک می‌شود. بخش زیادی از این موارد به جهت انتخاب روش اشتباه است. در این دوره به‌طور کامل به این موارد و رفع این مشکلات پرداخته‌ایم.

یکی از دغدغه های اکثر افراد که موجب تردید در شروع حفظ قرآن است، کمبود وقت و وجود مشغله‌های زندگی است. معمولا این ترس از شروع حفظ قرآن به دلیل نداشتن برنامه‌ای منظم وعدم شناخت روشی اصولی است. خوشبختانه طی سال‌ها تدریس حفظ کلام الله توانسته‌ایم با ارائه روش‌هایی حرفه‌ای و اصول مدیریت صحیح زمان این دغدغه حافظان را رفع کنیم. قرآن آموزان در دوره حفظ تصویری قرآن حفظی شیرین و ماندگار را تجربه خواهند کرد.