تنظیم سرعت ذهنی

سلام بر حافظان محترم قرآن کریم

نکته مهمی که امروز قصد داریم خدمت شما ارائه دهیم به سرعت تلاوت برمی‌ گردد. سرعت تلاوت در هنگام تکرار محفوظات با سرعت به یاد داوری واقعی ذهنی در آن جز باید کاملاً مطابقت داشته باشد. یعنی اگر سرعت تلاوت تند و کند شود، زبان و سیستم تکلم شما و تلاوت آیات از ریتم به یادآوری شما سریع تر و جلوتر باشد، می ‌تواند خطاها و اشتباهات بسیار زیادی برای شما ایجاد کند. اگر سرعت تلاوت نیز کندتر باشد به ذهن خود مجال داده ‌اید که به چیزهای بی ربط فکر کرده و در نهایت چند خط جلوتر دست اندازهایی برای شما ایجاد خواهد شد.

با این شرایط بسیار مهم است که ریتم تلاوت خود را منطبق بر به یادآوری واقعی تصاویر و مفهوم تطبیق دهید. البته توجه داشته باشید که هیچ نکته دستوری وجود ندارد که ما برای شما یک ریتم استاندارد در تلاوت بیان کنیم که شما بتوانید از آن تقلید کنید.

ریتم تلاوت بسته به شخص حافظ می ‌تواند متفاوت باشد. علاوه بر این بسته به این که اصولاً سیستم سرعتی تکلم فارسی شخص چگونه است و چقدر از قرآن را حفظ کرده، جنس تمرکز فرد چگونه است، چند وقت از زمانی که آیات را حفظ کرده اید گذشته است، میزان تسلط شما به چه حد است و بسیاری از عوامل دیگر می توانند در آن دخیل باشند. با این حال بهترین فرد برای داوری در این زمینه خود شما هستید. شما باید ریتم خود را آنگونه که مناسب است و پس و پیش نباشد تنظیم نمایید.

به عنوان مثال در ماشین ها دنده های گیربکس باید مطابق با دور موتور تعیین شوند. یعنی دنده به خوبی جا رفته و هر دو با هم تنظیم شوند. چنانچه این دو بخش با هم تنظیم نباشند دنده جا نرفته و صدای ناجوری از گیربکس ایجاد می شود. برای این کار شما باید تنظیمات را از اول انجام دهید.

لازمه کار شما برای حفظ قرآنی، تلاوت آیات و تکرار محفوظات با حواس کامل خواهد بود. یعنی اینکه ریتم خواندن شما تطبیق کامل با سرعت به یادآوری واقعی لحظه ای ذهن تان داشته باشد.

چنانچه فردی این نکات را مد نظر قرار ندهد و به آن ها عمل نکند و بدون جمع بودن حواس خود فقط اقدام به قرائت کند و همچنین از خودآگاه و ناخودآگاه ذهن، دقت در سرعت خواندن و به یادآوری محفوظات نداشته باشد، نمی ‌تواند تطبیق پذیری مناسبی ایجاد کند. بارها مشاهده شده که بسیاری از حافظان هنگام تکرار محفوظات خود از نظر سرعت عجله کرده و یا لخت خوانی می کنند. از این نکات بدتر این است که تطبیقات به یاد آوری را به هیچ عنوان با سرعت خود هماهنگ نمی کنند. این عمل می ‌تواند زمینه ‌ساز تمام خطاها تپق ها، شک ها و انتقال ‌های ناخودآگاه به مشابهات و بسیاری از اشتباهات دیگر باشد.

منظور ما به هیچ عنوان احتیاط اضافه نخواهد بود. یعنی نباید لخت خوانی کنید. این عمل نیز مجال ذهن را بازتر کرده که به سراغ افکار نامرتبط رفته و ذهنتان را درگیر اتفاقات بی ‌ربط نماید. روی صحبت ما با شما این است که ریتم تلاوت خود را با ریتم به یاد آوری به شکل کاملاً مناسب تطبیق دهید. بسته به جز و اینکه چند وقت از حفظیات شما گذشته و بسته به اینکه الان در چه حالی قرار دارید ریتم خود را تنظیم کنید. با این وجود دقت داشته باشید که فرمان سرعت و کنترل سرعت واقعی ذهن از دستتان خارج نشود. این عمل می تواند بسیار ملال ‌آور بوده و تکرار محفوظات شما را برایتان به یک حالت سخت و دشوار تبدیل نماید. علاوه بر این ممکن است با خطاهای ناخودآگاه در این زمینه مواجه شوید.

خلاصه کلام اینکه اگر حافظ قران سرعت ذهنی خود را با سرعت تلاوت و به شکل مناسب تطبیق نکند موجب می ‌شود که معانی آیات را از دست داده، یعنی هنگامی که در حال تلاوت آیاتی است ممکن است جاهایی را درست خوانده ولی متوجه درس خواندن خود نشده باشد. در واقع این عمل را در ناخودآگاه خود به درستی انجام داده است. برعکس این حالت نیز می ‌تواند اتفاق بیفتد. یعنی اینکه فرد حافظ جاهایی را خطا خوانده و به هیچ عنوان متوجه خطای خود نشود. این بحث ها به عنوان بحث های پایه در تلاوت و حفظ قرآن بسیار مهم و کاربردی خواهند بود. تمام مربیان قرآن به این نکات نیز اهتمام داشته باشند. یعنی هم خود نوآموزان باید حواسشان کامل جمع شده و از ذوق حفظی خود سرعت اضافه نگیرند و همین که اقدام به لخت خواندن نکنند. هر دوی این عوامل می‌ تواند زمینه ساز اشتباهات و خطاهایی برای شما شوند.

انشاالله که در زیر سایه قرآن محفوظ باشید.